Foto: van open bronnen
Agronoom vertelt hoe je gewassen herkent, voorkomt en redt
Voor veel tuiniers die uitkijken naar hun eerste tomatenoogst, kan het verschijnen van apexrot een echte teleurstelling zijn. Dit probleem zorgt ervoor dat het fruit meteen uit de struik wordt gegooid, maar het is niet echt een ziekte en kan volgens ervaren tuiniers gemakkelijk worden voorkomen en behandeld.
Wat is toppenrot en wat zijn de oorzaken?
Apexrot is geen schimmel- of bacterieziekte, maar een fysiologische aandoening die wordt veroorzaakt door een calciumtekort in de vrucht. De symptomen verschijnen op de top van de vrucht als een kleine waterige plek die na verloop van tijd groter wordt, donkerder wordt en droog en leerachtig wordt. Het is belangrijk om te weten dat deze beschadiging onomkeerbaar is en dat het beschadigde fruit niet meer gered kan worden.
De belangrijkste oorzaak is het onvermogen van de plant om calcium op te nemen en in voldoende hoeveelheden af te geven. Vaker gebeurt dit door een onstabiel irrigatieregime: sterke veranderingen in de vochtigheid van de bodem, wanneer periodes van droogte worden vervangen door overvloedig vocht, verstoren het mechanisme van mineraalabsorptie. Daarnaast kunnen een teveel aan andere mineralen (met name kalium of magnesium) of een lage pH-waarde van de bodem de calciumopname negatief beïnvloeden.
Hoe apexrot te onderscheiden van Phytophthora spp.
Vaak verwarren tuiniers vertexrot ten onrechte met phytophthora, wat leidt tot een verkeerde behandeling. Het is heel eenvoudig om ze van elkaar te onderscheiden als je let op de belangrijkste symptomen:
Schorsrot manifesteert zich alleen op de vrucht. Je ziet het meestal op het uiteinde van de tomaat, waar vroeger de bloem zat. Op deze plek verschijnt een grote, droge, bruine of zwarte vlek die leerachtig aanvoelt. Belangrijk is dat deze ziekte de rest van de plant niet aantast: de bladeren en stengels blijven volledig gezond.
Phytophthora daarentegen is een schimmelziekte die zich snel door de hele plant verspreidt. Het begint op de bladeren en stengels, waar natte bruine vlekken verschijnen. Vervolgens verplaatst de ziekte zich naar de vruchten, waar witte vlekken kunnen verschijnen als de luchtvochtigheid hoog is.
Tomatenvertexrot: hoe behandel je het?
Zelfs als je tekenen van vertexrot opmerkt, moet je niet in paniek raken. Hoewel het beschadigde fruit niet kan worden gered, kun je wel voorkomen dat de rest van het gewas wordt aangetast. Begin met het verwijderen van alle vruchten die tekenen van rot vertonen – ze zullen niet meer rijpen en zullen de kracht van de plant alleen maar afnemen.
Voor een snel effect moet de plant volgens de landbouwkundige worden behandeld met een spray met calciumchelaat. Calcium in deze vorm wordt bijna onmiddellijk geabsorbeerd, waardoor het nog vormende fruit snel beschermd wordt. Als alternatieve of aanvullende maatregel kan wortelbemesting met calciumnitraat worden toegepast, maar in een iets lagere concentratie van 15 g per 10 liter water, om geen overmaat aan stikstof te veroorzaken.
Preventie: goedkoop en effectief
Apexrot voorkomen is veel gemakkelijker en effectiever dan het behandelen. De sleutel tot succes is het handhaven van een stabiele bodemvochtigheid en calciumbeschikbaarheid. Zorg allereerst voor regelmatige bewatering, waarbij je de planten elke 2-3 dagen nat maakt, afhankelijk van het weer, en voorkom volledige uitdroging. Mulchen van de grond is uitstekend om de grond vochtig en de temperatuur stabiel te houden, wat cruciaal is voor een normale opname van mineralen.
Een aanvullende en zeer effectieve preventie is het voeden met calciumnitraat. De eerste voeding moet ongeveer twee weken na het planten van de zaailingen in de volle grond worden uitgevoerd, en de tweede – wanneer de tweede tros begint te bloeien. De oplossing wordt bereid met 20 g meststof per 10 l water.
Opmerkingen:
