Foto: uit open bronnen
In de zomer worden we vaker boos en dat ligt niet alleen aan de situatie, maar ook aan de fysiologie
Het zomerseizoen wordt geassocieerd met rust, warmte en ontspanning. Maar velen van ons merken elk jaar dat we juist in de hitte prikkelbaarder, ongeduldiger of zelfs boos worden. Waarom dit gebeurt, leggen de deskundigen van het Amerikaanse medisch centrum Kettering Health uit. Op het eerste gezicht lijkt hitte alleen een fysieke belasting te zijn: zweet, dorst, zwakte. Maar het beïnvloedt ook onze emoties en ons gedrag, zelfs als we ons dat niet realiseren.
Wanneer het lichaam oververhit raakt, wordt de stressrespons geactiveerd, waardoor het niveau van de hormonen cortisol en adrenaline stijgt. Dit kan emotionele veranderingen veroorzaken – prikkelbaarheid, angst, ongeduld en zelfs agressie.
De effecten van hitte op de psyche
Wanneer de lichaamstemperatuur stijgt:
- Neemt de bloedtoevoer naar de hersenen af.
- Activeert het autonome zenuwstelsel.
- Spiegels van stresshormonen stijgen.
- Het lichaam verliest veel vocht en dit beïnvloedt de elektrolytenbalans en stemmingsneurotransmitters.
Dit alles kan leiden tot:
- Verminderde concentratie
- Slecht slapen
- Onderdrukking of het tegenovergestelde – hyperactiviteit
- Emotionele uitbarstingen
Zelfs de kleinste dingen, zoals een rij in de winkel, een buurman die hard praat of oververhitting in het vervoer, kunnen een plotselinge uitbarsting van agressie of tranen veroorzaken.
Is het gevaarlijk
In extreme gevallen kan hitte-uitputting of een hitteberoerte optreden. En gedragsveranderingen kunnen een van de eerste symptomen zijn. Als iemand agressief, gedesoriënteerd of overprikkeld wordt, kan dit wijzen op het begin van een hitteberoerte. In zo’n geval is er dringend hulp nodig.
Wat te doen om kalm te blijven
- Draag stoffen en kleding die ademen. Katoen, linnen, losse snitten – alles wat het lichaam laat ademen. Draag geen synthetische of strakke kleding bij +30°C.
- Blijf in de schaduw en koel. Gebruik ventilatoren, airconditioning of op zijn minst natte handdoeken en vermijd om tussen 11:00 en 16:00 uur in de zon te gaan.
- Drink voldoende water. Uitdroging is de grootste vijand van emotionele stabiliteit in de hitte. Drink elke 30 minuten 150-200 ml, zelfs als je geen dorst voelt.
- Let op je medicatie. Sommige medicijnen (antihistaminica, diuretica, antidepressiva) kunnen het risico op oververhitting en uitdroging verhogen. Raadpleeg je arts als je medicijnen gebruikt.
- Beweeg, maar verstandig. Vermijd inspannende oefeningen in de buitenlucht, het is beter om ’s ochtends te trainen of in een fitnessruimte met airconditioning. Kies voor yoga, Pilates, wandelingen in plaats van sprints in de zon.
- Luister naar jezelf. Als je hoofdpijn, misselijkheid, duizeligheid of emotionele uitputting voelt, neem dan een pauze, ga naar de schaduw, drink water. Dit is geen zwakte – dit is zelfzorg.
Wanneer naar de dokter gaan
Regelmatig geïrriteerd zijn is normaal. Maar als je:
- Constant moe of nerveus bent in de hitte;
- je dorst niet kunt lessen;
- je duizelig, verward en zwak voelen;
- ga dan altijd naar de huisarts. Dit kan niet alleen een uiting zijn van oververhitting, maar ook van een hormonale stoornis of uitdroging die medische aandacht vereist.
We kunnen eigenlijk vaker boos worden in de zomer en het is niet alleen de situatie die hier debet aan is, het is ook de fysiologie. Je lichaam reageert op warmte als een stressfactor en het is belangrijk om dit te herkennen zodat je jezelf niet berispt voor onnodige emoties.
De zomer kan comfortabel zijn als je goed voor je lichaam en psyche zorgt. Draag een hoed, drink water, ontspan in de schaduw en wees vriendelijker voor jezelf. Je bent niet alleen “chagrijnig” – je past je aan.
Opmerkingen:
